Het kauwstelsel bestaat grofweg uit de kauwspieren, kaakgewricht en gebit. De meest voorkomende klachten bij kaakproblemen zijn: pijn of vermoeidheid van de kauwspieren, het niet goed kunnen openen van de mond, pijn rond het kaakgewricht (vóór het oor), knappende of krakende kaakgewrichten, overgevoelige of pijnlijke tanden en kiezen, en abnormale slijtage van het gebit. Maar ook oorpijn, hoofdpijn en nekpijn kunnen te maken hebben met stoornissen in het kauwstelsel. Herkent u een of meerdere van deze symptomen, dan is de kans groot dat u last heeft van kaakproblemen.
De medische term voor kaakproblemen is temporo-mandibulaire dysfunctie, kortweg TMD genoemd. TMD is de verzamelnaam voor problemen van het kauwstelsel. Ruim 21% van de Nederlandse bevolking heeft wel eens last van TMD, slechts 2 tot 3% zoekt hulp.
Kaakproblemen kunnen ontstaan door overbelasting van de kauwspieren. Dit gebeurt door bijvoorbeeld klemmen, knarsen, nagelbijten, lipbijten, wangbijten, kauwgom kauwen, penbijten of tongpersen tegen tanden of gehemelte. Ook kan stress een belangrijke rol spelen bij het ontstaan van overbelasting van de kauwspieren. Denkt u maar aan gezegdes als ‘je verbijten’ en ‘kiezen op elkaar en doorgaan’. Uw kaakproblemen kunnen echter ook te maken hebben met problemen vanuit het kaakgewricht. Het kaakgewricht bevat een kraakbeenschijf (discus) die verschoven kan zijn (waardoor er geluiden ontstaan) of die het gewricht doet blokkeren. Dit kan leiden tot een beperkte mondopening. Verder kunnen kaakproblemen het gevolg zijn van gebitsproblemen. De tanden en kiezen kunnen slijten door tandenknarsen, maar er kan ook gewoon sprake zijn van kiespijn.
Kaakproblemen zijn doorgaans goed op te lossen. Het eerste wat u zelf kunt doen, is informatie inwinnen bij een deskundige. Een kaakfysiotherapeut (officiële naam is orofaciaal-fysiotherapeut) is specialist op het gebied van TMD en problemen die daarmee te maken hebben.
De kaakfysiotherapeut analyseert aan de hand van vragenlijsten en een kort onderzoek uw klachten. Vervolgens bespreekt de kaakfysiotherapeut de beste aanpak van uw probleem. Als er sprake is van kaakproblemen, dan kan de kaakfysiotherapeut u zelf begeleiden, bijvoorbeeld in het geval van tandenknarsen of kaakpijn. Is er sprake van een ander probleem, dan zal de kaakfysiotherapeut u direct doorverwijzen naar een deskundige met wie wordt samengewerkt.
In samenwerking met de tandartsen in de regio worden mensen met kaakproblemen of met problemen die daar direct aan gerelateerd zijn, bij Maassen Praktijk voor Fysiotherapie behandeld door Manuela Bijker, Sandra Smits en Vincent Maassen. Zij zijn Manueel Therapeut met aandachtsgebied: kaakfysiotherapie.
Vanaf januari 2006 zijn fysiotherapeuten bij wet direct toegankelijk. Dat betekent dat u zonder verwijzing van een arts of tandarts een afspraak kunt maken met de Fysiotherapeut en Manueel Therapeut. De kosten voor een consult en diverse behandelingen zijn op te vragen bij uw kaakfysiotherapeut. Bij uw zorgverzekeraar kunt u informeren of deze vorm van fysiotherapie in uw geval vergoed wordt.
